Wielokrotnie zdarza się, że jedyną możliwością aby udowodnić swoją rację jest użycie podsłuchu lub nagrania z rozmowy. Wtedy jednak automatycznie pojawia się pytanie czy można będzie później użyć taki dowód w ewentualnym procesie cywilnym.
Potajemne nagrywanie rozmów osób fizycznych bez ich wiedzy i zgody (niezależnie czy występują we własnej sprawie czy jako reprezentanci osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej) stanowi nieuprawnioną ingerencję w dobra osobiste (art. 23 kodeksu cywilnego). Dodatkowo w przypadku podmiotów niebędących osobami fizyczny może dojść do naruszenia nietykalności pomieszczeń stanowiących przykładowo ich siedzibę, przez m.in. instalowanie kamer bez wiedzy danego podmiotu. Nadto podsłuchiwanie rozmów samo w sobie narusza również chronione konstytutywnie prawo do poszanowania tajemnicy komunikowania się (art. 49 Konstytucji RP). Ograniczenie powyższego jest możliwe jedynie poprzez ustawę. Powyższe znajduje również odzwierciedlenie w poszanowaniu prawa do komunikowania się czy też prawa do korespondencji uregulowanego w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Warto również dodać, że zakładanie lub posługiwanie się urządzeniem podsłuchowym w celu uzyskania informacji, do której nie jest się uprawnionym, stanowi przestępstwo określone w art. 267 § 2 kodeksu karnego.
Niezależnie od powyższego, w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że w praktyce może dojść do wyłączenia bezprawności naruszenia dóbr osobistych w przypadkach, gdy podmiot dokonujący naruszenia działa w obronie swojego usprawiedliwionego interesu prywatnego (nie tylko własnego). Niemniej jednak powyższe znajdzie częściej uzasadnienie w postępowaniach rozwodowych, gdzie strony wnoszą o przeprowadzenie dowodu z nagrania rozmowy między nimi, niż w przypadku nielegalnie zainstalowanych podsłuchów. Zgodnie w wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2003 r., sygn. akt IV CKN 94/01 „W procesie rozwodowym w zakresie wykazania winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego służyć może także nagranie magnetofonowe rozmów prowadzonych przez strony, nawet jeżeli tych nagrać dokonano bez wiedzy jednej z nich i w okresie trwania małżonków w faktycznej separacji”.
Nad legalnością użycia nagrań w procesie cywilnym pochylił się również Sąd Najwyższy wskazując w uzasadnieniu do wyroku z dnia 13 listopada 2002 r., sygn. akt I CKN 1150/00, że należy zróżnicować ocenę dopuszczalności dowodów uzyskanych w sposób przestępczy z naruszeniem art. 267 kk, od dowodów z nagrań, w których uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim przypadku jednakże należy mieć na uwadze okoliczności, w których zostało dokonane nagranie np. z naruszeniem zasad współżycia społecznego (wykorzystanie trudnego położenia lub stanu psychicznego) oraz treści w nich zawartych. Podnoszenie zarzutów możliwości sterowania rozmową przez nagrywającego rozmówcę nie powoduje dyskredytacji takiego dowodu, a jedynie może on być oceniony pod względem wartości dowodowej, a także czy nagranie obejmuje całość rozmowy, która charakteryzuje ciągłość wypowiedzi czy tylko wybrane fragmenty.
W związku z powyższym, wyłączenie bezprawności pozyskania informacji w drodze podsłuchu możliwe jest jedynie wtedy, kiedy interes, którego ochronie ma służyć naruszenie tajemnicy komunikowania się, jest odpowiednio ważny. Powyższe będzie trudne do udowodnienia, jednakże nie niemożliwe.
Możliwe jest przeprowadzenie dowodu z nagrania, którego wnioskodawca był rozmówcą, tym samym pozyskał informację w sposób legalny, a nagranie stanowi jedynie jej utrwalenie. W tym przypadku ważne będzie, czy okoliczności, na które się wnioskodawca powołuje mają istotne znaczenie dla sprawy, czy treść w niej zawarta narusza strefę prywatności osoby nagrywanej oraz czy dopuszczenie powyższego dowodu narusz zasady współżycia społecznego.
Powyższe nie stanowi porady prawnej w indywidualnej sprawie. Konkretna sytuacja może w wielu aspektach odbiegać od wyżej przedstawionej dlatego zawsze dla własnej pewności umów się na poradę prawną w Kancelarii, a otrzymasz odpowiedź na wszystkie pytania.